Krzewy.

1. Styrakowiec japoński (Pterostyrax hispida):

OPIS:

Styrakowiec japoński występuje w górskich lasach Japonii i w środkowych Chinach. W swojej ojczyźnie jako drzewo dorasta do 15 metrów wysokości. W Polsce rośnie jako wysoki krzew, osiągając 3-4 metry.

Liście pojedyncze, skrętoległe, szerokoeliptyczne, u nasady klinowate z długim wierzchołkiem, na brzegach drobno ząbkowane, opadające na zimę. Na długopędach liście osiągają do 25 cm długości 11 cm szerokości. Natomiast na krótkopędach liście są mniejsze, mają 8-10 cm długości i 4-6 cm szerokości.

Kwiaty kremowo białe, drobne , dzwonkowate, zebrane w gęste, okazałe wiechy 15-30 cm długości, silnie pachnące. Kwitnie w czerwcu. Owoce suche pestkowce, pokryte gęsto szczeciniastymi, żółtawymi włoskami. UPRAWA:

Wymaga żyznej, świeżej, przewiewnej gleby, nie za wilgotnej oraz słonecznego lub półcienistego i osłoniętego od zimowych wiatrów stanowiska. W naszych warunkach styrakowiec japoński jest gatunkiem dosyć odpornym na niskie temperatury. Tylko w bardzo surowe zimy może przemarzać do granicy śniegu. Zalecana jest uprawa w strefach klimatycznych Polski 6b-7b.Ten piękny krzew ozdobny, o oryginalnych, pachnących kwiatach, może być sadzony zarówno w parkach jak i w ogródkach przydomowych. Cięcie zwykle jest niekonieczne.





2. Oczar pośredni Birgit (Hamamelis x intermedia)

OPIS:

Oczary zimą to widok magiczny. Ich kwiaty pojawiają się w środku zimy, gdy na dworze chłód i wiele roślin śpi jeszcze głęboko pod śniegiem. Odmiany oczarów pośrednich mają kwiaty w kolorach żółtym, pomarańczowym i purpurowym.

Jego urokliwym atutem są kwitnące wśród nagich gałązek pazurkowate, czerwone, a na dodatek pachnące kwiaty, oraz złocisto wybarwiające się jesienią liście.

Odmiana ta rozkwita najczęściej już w styczniu i kwitnie sukcesywnie do marca.

Kwiaty oczarów wytrzymują mrozy do - 12 stopni C. Przy mroźnej pogodzie płatki zwijają się do środka, a rozwijają ponownie przy dodatniej temperaturze. Czynność ta może być kilkakrotnie powtarzana przez roślinę. Ozdobne są również owoce, które dojrzewają dopiero jesienią następnego roku, gwałtownie pękając po dojrzeniu i wyrzucając czarne, błyszczące nasiona na odległość nawet kilku metrów.

Ten zwany również orzechem czarnoksięskim krzew jest długowieczny. Dorasta od 3-5metrów, przyrost roczny to około 20 centymetrów. Z uwagi na swoje właściwości lecznicze nazywany bywa "Złotem Indian". Jest silnym środkiem o działaniu ściągającym, przeciwkrwotocznym, przeciwzapalnym i przeciwbakteryjnym.

Idealnym miejscem pod uprawę oczarów są stanowiska przy ścieżkach, patiach, czy domach. W tych miejscach staną się bowiem prawdziwą, zwracającą uwagę pachnącą ozdobą.

UPRAWA:

Preferują stanowisko osłonięte od wiatru, słoneczne lub półcieniste. Należą do roślin mrozoodpornych, niemniej jednak młode egzemplarze są wrażliwe na wiosenne przymrozki, pamiętajmy więc o zabezpieczeniu ich wczesną wiosną w mroźne dni. Starsze okazy dobrze czują się i radzą sobie w naszym klimacie, z wiekiem zyskując całkowitą mrozoodporność.

Najlepiej rosną na glebie żyznej, przepuszczalnej, wilgotnej i lekko kwaśnej. Są roślinami mało wymagającymi, uprawa nie nastręczy nam problemów.

Cięcie oczarów sprowadza się do wycinania odrostów korzeniowych oraz usuwania chorych, martwych, czy uszkodzonych pędów. Przycinanie przyrostów zaraz po kwitnieniu od drugiego roku po posadzeniu, pozwoli nam na ograniczenie wielkości krzewów i uzyskanie bardziej rozgałęzionych roślin.





3. Zimokwiat wczesny (Chimonanthus praecox):

OPIS:

Kwitnie o nietypowej porze- zimą , zwykle na początku marca , a czasem już w lutym. Kwiaty bardzo efektowne - żółte z purpurowym środkiem o średnicy 3 cm. Niezwykle intensywny zapach jest bardzo wyczuwalny nawet z dużej odległości. Gałązki z pąkami kwiatowymi można ciąć do wazonu, rozwiną się i wypełnią zapachem całe mieszkanie.

Małe drzewko pochodzące z Chin, w naszych warunkach klimatycznych osiąga wysokość ok. 2 m. Duże, ciemnozielone liście długo utrzymują się na krzewie, w cieplejsze zimy bywa zimozielony.

UPRAWA:

Stanowisko słoneczne lub półcieniste , nie ma wymagań glebowych. Co kilka lat należy wykonywać cięcie pielęgnacyjne tuż po kwitnieniu aby zachować zwarty pokrój. Duża mrozoodporność.



4. Kielichowiec wonny (Calycanthus floridus)

OPIS:

Kielichowiec wonny pochodzi ze wschodu Stanów Zjednoczonych, gdzie między Wirginią a Florydą jest bardzo rozpowszechniony. Jest to rozłożysty krzew o powyginanych gałęziach, dorastający do wysokości 3 metrów.

Liście jajowate lub eliptyczne, ciemnozielone, omszone od spodu, pachnące, długości do 15 cm. Jesienią przebarwiają się na złocisty kolor. Pędy i korzenie również wydzielają aromatyczne olejki eteryczne. Kwitnie około miesiąca, na przełomie czerwca i lipca. Kwiaty około 5 cm średnicy, są pachnące, brunatnoczerwone lub wręcz brązowe, przypominające zapachem truskawki.

W swojej ojczyźnie z racji zapachu kwiatów często nazywany jest krzewem truskawkowym. Kwiat jest obupłciowy i wszystkie jego części są ułożone spiralnie na dnie kwiatowym. Okwiat pojedynczy składa się z wielu pojedynczych listków. Owocem jest nibytorebka o kształcie eliptycznie wydłużonym, zawierająca wydłużone brązowe nasiona-niełupki, długości 6-7 mm. Nasiona zawierają trujący alkaloid kalikantynę, a liście kwas pruski.

UPRAWA:

Kielichowiec wonny może rosnąć na przeciętnej ogrodowej glebie odpowiednio żyznej, przepuszczalnej i umiarkowanie wilgotnej. Wymaga stanowiska słonecznego i osłoniętego. Odporny na wszelkie choroby i szkodniki. Odporność na mróz jest dość duża. Wytrzymuje do temperatury - 26°C. W surowe zimy w Polsce centralnej i wschodniej może przemarzać. Zalecana uprawa w strefach klimatycznych 6b-7b. W celu zachowania zwartego charakteru i odpowiedniego kształtu, należy przyciąć krzew wiosną pozostawiając jak najwięcej młodych zdrowych pędów. Zasługuje na sadzenie w honorowych miejscach: przy drzwiach wejściowych, wokół tarasu, wszędzie tam, gdzie można się będzie rozkoszować zapachem jego kwiatów.



5. Ośnieża czteroskrzydła (Halesia carolina)

OPIS:

Wzniesiony krzew lub niewielkie drzewo, osiągające od 3 do 8 m wysokości. Pochodzi z południowo-wschodniej części Stanów Zjednoczonych. Liście długości do 10 cm, podłużne, owalne, piłkowane, z wierzchu gładkie od spodu jaśniejsze i pokryte drobnymi włoskami. Jesienią żółkną i bardzo wcześnie opadają. Kwiaty ośnieży zaliczają się do najbardziej urokliwych - czysto białe dzwoneczki zwisające na długich szypułkach, po 2-5 na jednej, w zależności od wieku pędów.

Rozwijają się przed lub równocześnie z liśćmi w maju. Owoce - czteroskrzydłe (stąd pochodzi druga część nazwy) torebki nasienne - mają ciekawą, egzotyczną budowę i są ozdobą pozbawionej liści rośliny, a opadają w trakcie zimy. Atrakcyjny jest również pień poprzecinany szczelinami i w kolorze różnych odcieni szarości, czerni i brązu.

UPRAWA:

Lubi ziemię próchniczną, przepuszczalną, koniecznie o odczynie kwaśnym. Zasadniczo wymaga pełnego nasłonecznienia, lecz dobrze znosi częściowe zacienienie. Ośnieża nie toleruje suszy ani miejsc bardzo podmokłych, zasolenia i zbitej gleby. Tak więc warto uprzednio wyjątkowo starannie przygotować jej stanowisko.

W polskim klimacie powinna zadomowić się bez trudu, jako że znosi mrozy notowane w naszej strefie klimatycznej. Zalecana uprawa w strefach 5-8. Po posadzeniu na pierwszą zimę należy sadzonkę przykryć igliwiem świerkowym lub sosnowym. Amerykańscy botanicy, zastanawiając się nad małą popularnością ośnieży jako rośliny ozdobnej żartują, że jest ona może zbyt wykwintna, by stać się masowo uprawianą. Nie wymaga regularnego cięcia, oprócz przycinania pod koniec wiosny, zaraz po przekwitnięciu kwiatów, zbyt długich pędów.



6. Parocja perska (Parrotia persica)

OPIS:

Parocja perska (żelazne drzewo) rośnie bardzo powoli i w wieku 150 lat dorasta do wysokości 15 m. Jest to krzew lub drzewo wielopniowe, którego kora łuszczy się płatami.

Liście bardzo dekoracyjne, odwrotniejajowate, długości 5 -12 cm. Wczesną wiosną różowawe, w okresie lata skórzaste, błyszczące i ciemnozielone, a jesienią przebarwiają się na kolory od pomarańczowego do szkarłatnoczerwonego. Jesienne przebarwianie liści jest najwiekszą ozdobą parocji.

Kwiaty różowoczerwone, pozbawione płatków, rozwijają się wczesną wiosną, przed rozwojem liści. Jako pojedyncze są niepozorne, ale ponieważ jest ich dużo, krzewy sprawiają wrażenie okrytych różowoczerwoną mgłą. Rosną wolno i nadają się do ogrodów przydomowych oraz parków.

UPRAWA:

Nie są wymagające wobec podłoża, nie znoszą jedynie gleb wapiennych. Należy wybierać dla tych roślin stanowiska osłonięte, słoneczne, gdyż w półcieniu liście przebarwiają się mniej intensywnie.

Parocje są w przeciętne zimy odporne na niską temperaturę, jedynie w młodości wymagają okrywania. Dobrze też znoszą zanieczyszczenie powietrza. Nie wymaga regularnego cięcia, oprócz wycinania wiosną u młodych drzew nadmiernie zagęszczających koronę gałęzi.





7. Bez czarny Eva (Sambucus nigra)

OPIS:

Krzew lub małe drzewko o luźnym pokroju, uprawiane ze względu na strzępiaste ciemnopurpurowe (czarne) liście. Jest bardzo dekoracyjny, przypomina nieco klon palmowy. Dorasta do ok. 3-4 m wysokości. Kwiaty pachnące, bladoróżowe, ładnie kontrastujące z liśćmi, zebrane w duże baldachy, ukazujące się w czerwcu i lipcu. Owoce soczyste, purpurowofioletowoczarne, dojrzewają wczesną jesienią, jadalne (na przetwory), mają właściwości lecznicze. Owoce są lubiane przez ptaki.

UPRAWA:

Krzew mało wymagający co do gleby i stanowiska. Na stanowisku słonecznym ma bardziej intensywnie wybarwione liście. Do sadzenia w różnych typach ogrodów. Całkowicie mrozoodporny.



8. Grujecznik japoński (Cercidyphyllum japonicum)

OPIS:

Grujecznik japoński jest drzewem dorastającym w swojej ojczyźnie do 30 m wysokości. U nas zazwyczaj jako wysoki krzew lub niewielkie drzewo dorastające do 10 m . Za młodu ma dość wąską, jajowatą koronę, która potem rozrasta się coraz szerzej, do kilku metrów wysokości i ma tendencję do tworzenia form wielopniowych. To, co zachwyca u grujecznika, to jego okrągłe, sercowate liście o ciekawym rysunku żyłek przypominającym mozaikę. Liście ustawione są naprzeciwlegle, na wierzchołkach pędów prawie skrętolegle

Młode liście wiosną są koloru miedzianego, potem latem soczysto zielone. Okazy rosnące na stanowiskach słonecznych i suchych przebarwiają się jesienią na ceglasto, pomarańczowo i różowo, te w cieniu - na jasnokremowo, łososiowo i żółto. Opadłe liście podczas wilgotnej pogody wydzielają słodki zapach podobny do karmelu albo świeżego ciasta drożdżowego.

Zapach ten pozwala znaleźć grujecznika japońskiego nawet w głębi lasu, ukrytego w bardzo gęstym drzewostanie. Kwiaty niepozorne karminowo-czerwone, rozwijają się przed liśćmi. Owoce- mieszki 15-20 mm długości zawierające duże ilości nasion. Nasiona brązowe ze skrzydełkiem.

UPRAWA:

Grujecznik może rosnąć na piaszczystych jak również na gliniastych glebach, lekko wilgotnych. Odpowiednie są stanowiska słoneczne do półcienistych pod osłoną innych drzew. Na stanowiskach słonecznych i suchych, pięknie się przebarwia lecz gorzej rośnie i wcześnie zrzuca liście.

Mrozoodporność podczas zimy starszych osobników jest duża. Natomiast młode osobniki są wrażliwe na niskie temperatury podczas zimy oraz na późnowiosenne przymrozki. Zalecana uprawa w strefach 4-8.

Grujecznik jest wyjątkowo ładny a jego uroda potęguje się z wiekiem. Posadzony pojedynczo ożywi iglakowe kompozycje, w większej grupie świetnie nadaje się na nieformowane żywopłoty.



9. Kalina Sargenta "Onondaga" (Viburnum sargentii)

OPIS:

Jest to jedna z najładniejszych i odpornych odmian kaliny. Jest krzewem o pokroju zaokrąglonym, osiaga 2-3 m wysokości; Z daleka przypomina hortensję piłkowaną, ma do niej podobny układ kwiatów. Jesienne przebarwienia są jej dodatkowym atutem. Czasami zawiązują się czerwone owoce, które długo utrzymują się na krzewie.

UPRAWA:

Kalina najlepiej rośnie na glebach żyznych, wilgotnawych i świeżych. Nie znosi przesuszania. Kwitnie w maju.





10. Kalina japońska "Grandiflorum" (Viburnum plicatum)

OPIS:

Krzew o wyjatkowej urodzie podczas kwitnienia. Kuliste kwiatostany pojawiają się od maja i utrzymują się na krzewie do czerwca. Są białe, przez co pięknie kontrastują z ciemnozielonymi, głęboko unerwionymi liśćmi.

Także jesienią kalina japońska stanowi ozdobę ogrodu z uwagi na intensywne, czerwono-purpurowe przebarwienia liści. Krzew dorasta do 3 m wysokości i szerokości. Jest szeroko rozpopstarty, jego pędy są ułożone horyzontalnie.

UPRAWA:

Preferuje miejsca osłonięte, w półcieniu, ale może rosnąć także na słońcu; gleba powinna być wilgotnawa, zasobna, próchniczna;